Stroke of Insight

Stroke of insight

Op 10-12-1996 ondervond dr. Jill Bolte Taylor, neuroanatomist, een hersenbloeding in haar linker hersenhelft, laterale kwab, het veranderde haar hele zijn. In haar presentatie op TED vertelde ze hoe ze op dat moment, als neuroanatomist, de gelegenheid kreeg om datgene wat haar overkwam, van binnenuit te kunnen beschrijven. Dat doet ze zo levendig, betrokken en concreet, dat het menigeen inspireerde haar/zijn leven opnieuw onder de loep te nemen. Vanuit welke hersenhelft sta je als persoon in leven en werk te acteren? Ze schreef een gelijknamig boek over haar ervaringen en wist daarmee vele patiënten, die hetzelfde ondervonden te bemoedigen. Zelf heeft ze 8 jaar nodig gehad om weer volledig te herstellen.

Aangezien ze een controversieel onderwerp aansneed m.b.t. de twee onderscheiden functies van de betreffende hersenhelften, vroeg dat om onderbouwing, hetgeen ze ook als neuroanatomist kon waarmaken, zie haar eigen onderbouwingen in deze, online te vinden.

Voor ons vormde haar, fenomenologisch getinte, beschrijving een fenomenale onderbouwing van hetgeen we al, zonder haar inbreng, ooit als een geheel van hypothetische, formele, specifieke dynamieken m.b.t. een diagram hadden uitgewerkt. Tot onze verbazing beschreef ze in nagenoeg gelijkluidende begrippen en dynamieken de twee, door ons zo benoemde, tegendelige routes in het diagram, enerzijds antipathisch, opponerend, afscheidend en structurerend en anderzijds sympathisch, participerend, verbindend en ordenend, om er maar een paar te noemen, elders staan ze uitvoeriger beschreven. In onderstaand diagram hebben we gepoogd ons te houden aan hetgeen Taylor in haar Ted talk presentatie aan de orde heeft gesteld.

Toen we ons gingen verdiepen in hersengedrag, deed zich de vraag voor, hoe we de beide hersenhelften in het diagram dienden te positioneren? Mede in het licht van het diagram waarin we vorm gaven aan 5 kenmerkende factoren: impuls, bewustzijn, beweging en gedrag met als midden het centrale zenuwstelsel. We hernemen ze in onderstaand diagram. Na de uiteenzetting van Taylor werd het ons des te meer duidelijk: de beide, volledig gescheiden, hersenhelften (behoudens de Corpus Callosum, die hen beiden verbindt) moeten over de horizontaal geplaatst worden, met de frontale kwabben, gericht naar het oosten. Op die wijze konden we Taylor’s bevindingen vrij eenvoudig in het diagram positioneren, conform de reeds door ons uitgewerkte dynamieken. Blijkbaar hebben we in deze de werking van de hersenhelften onbewust aan de orde gesteld aan de hand van de formele dynamieken, die we in het diagram meenden te moeten onderbrengen.

We kunnen onderstaande diagram geheel en al uitschrijven en uitleggen, maar wellicht is het een aanrader om eerst zelf naar de prachtige en bewogen uiteenzetting (2008) van Jill Taylor te kijken, alvorens onderstaand diagram trachten te ontrafelen. Haar presentatie is in het Nederlands ondertiteld en terug te vinden op YouTube onder My stroke of insight of op www.ted.com.

(Digitalisering diagram niet in bewerking, zie in deze het kladje)

“We are all the life power of Universe”. J.B.Taylor.

“The intuitive mind is a sacred gift and the rational mind is a faithful servant. We have created a society that honors the servant and has forgotten the gift” Albert Einstein.

“Movement is the language of the brain.” Neuromovement, the nine essentials, Anat Baniel.

Het diagram als een ?zinnebeeld? van het fysiologische proces in de hersenen.

(tekst deels uit een document van 06-03-2000 en wel voordat we pas veel later, via een Ted talk, Jill Bolte Taylor op het spoor kwamen, zie bovenstaande diagram)

Het is op zich niet zo een wonderlijke gedachte om datgene wat hersenen kunnen bedenken te herleiden tot haar specifieke functies in relatie tot haar specifieke anatomische delen.

Het meest in het oog springend, is wel het gegeven, dat het menselijk brein, opgebouwd uit verschillende delen, bestaat uit een linker- en een rechter hersenhelft. Men spreekt ook wel van een hemisfeer en letterlijk betekent dat ook een halve bol, die halfrond is.

Vergelijk in dat opzicht de verdeling van het diagram in een linker en een rechterhelft en of in een bovenhelft en onder helft. De vraag is dan of je de twee hersenhelften over de verticaal en of over de horizontaal moet positioneren. De verticaal en of horizontaal doorsnijdt namelijk de hele cirkel. De verdeling in een rechter en een linker hersenhelft over de horizontaal maakt het verschil mogelijk, voor zover we al bij de uitwerking van het diagram in de beginjaren, aan het denken, zowel het analytische aspect als het synthetische aspect toekennen. De vraag is dan wel, in hoeverre dat te herleiden is tot twee te onderscheiden hersenhelften. In het diagram maken we een onderscheid tussen een opponerend analytisch discursief object betrokken denken (vanuit oost linksom in beeld gebracht) en een participerend synthetisch recursief subject betrokken denken (vanuit oost rechtsom in beeld gebracht).

Onderzoek naar de verschillende functies van deze hersenhelften bevestigen dat deels maar ontkennen dat deels ook. Dit onderzoek naar het verschil tussen de functie van linker en rechter hersenhelft kwam pas in de jaren zestig op gang, toen men experimenten begon te doen met personen bij wie de verbinding tussen de twee hersenhelften, de hersenbalk, was doorgesneden. Uit dit onderzoek resulteerde het gegeven, dat beide hersenhelften zorg droegen voor specifiek onderscheiden vermogens. Ander onderzoek echter laat zien dat beide hersenheften juist in hun werking een holografische dynamiek laten zien.

Deze kwestie bleef sluimeren totdat we Jill Bolte Taylor haar aanschouwelijke uitleg van haar in beeld gebrachte hersenbloeding tegen kwamen. Ondanks deze uitleg, dienen we voorzichtigheidshalve een onderscheid te maken tussen een feitelijke anatomie van de hersen en een ideële onderscheiding van mogelijke denkwijzen, zoals we dat systeem dynamisch trachten uit te werken en wel om in deze een synthese te bewerken tussen het denken in abstracte begrippen en het denken in concrete beelden, al of niet gerelateerd aan auditieve en of visuele vermogens, al of niet gerelateerd aan specifieke functies zoals in de beide Hypocampi, waarin een deel het waar en wanneer registreert en een ander deel het wat en hoe, met totaal onderscheiden functies en dito vermogens.

Inhoudsopgave