Urgentie

Diagram, under construction

Een diagram reikt je stof tot denken aan over een bepaald thema. Het laat in een oogopslag allerlei verbanden zien en biedt ruimte om een thema vanuit verschillende invalshoeken te bezien en te doorgronden. Dit diagram nodigt eenieder uit om bewust te worden van het belang om even stil te staan in het nu en zich af te vragen of de volgende stap, die je wilt gaan zetten de urgentie heeft om te doen of te laten. Misschien dient zich al meteen de vraag aan: Moet ik dat nú doen? Het moet niet, het mag. Ga je door met lezen of stel je het uit?

Wanneer je je werkelijk met dit diagram verbindt, sta je zelf onmiddellijk centraal. Je kijkt als het ware naar de vele dilemma’s en keuzemogelijkheden waar we als individu voortdurend mee te maken hebben. Daarom is dit thema altijd actueel. Iets (na)laten kan ook beschouwd worden als een handeling.

Wie bepaalt op dit moment wat urgent is waardoor je die volgende stap gaat zetten? Of je nu alleen woont, of in een gezinssituatie, als vrijwilliger of beroepsmatig aan het werk bent of ergens onderweg, altijd is er wel een ontmoeting tussen een jij en een ik en is er dit en dat, enz. En elk moment zijn er keuzemogelijkheden.

Laten we dit diagram stap voor stap gaan doornemen en kijken wat het voor nu in een notendop zoal aan het licht mag brengen, want bestudeer je het morgen opnieuw dan (door)zie je weer andere facetten, gewoon omdat je dan vertrekt vanuit een ander moment. Niets staat vast.

Hoe dit diagram te lezen.

Wat meteen opvalt, is dat er rondom overal hartjes staan. Je kunt het interpreteren als een voortdurende herinnering, dat het hart bij elke keuze, bij elk dilemma een grote rol speelt. Deze laatste regel is snel opgeschreven, maar naar je hart luisteren, je hart laten spreken is nog niet zo eenvoudig. Je hebt met verschillende factoren te maken, wanneer je een keuze maakt in wat je te doen hebt. In de eerste plaats met jezelf, maar er is geen ik zonder jij, de ander. Dan is er nog je verantwoordelijkheid ten opzichte van jezelf en de ander of het andere en de plek, de situatie, de ambiance waar je je bevindt in het moment ‘nu’ die meespelen in elke stap die je zet. Het is een weefwerk waar je deel vanuit maakt en waar geen ontkomen aan is, omdat je nu eenmaal niet alleen op deze aarde bent.

De verticale as Noord Zuid.

Deze as wordt de polaire as genoemd oftewel de én én as. Het is de denkbeeldige ruggengraat waar het thema van een diagram op steunt. In dit diagram kun je die as ook beschouwen als de letterlijke ruggengraat van jou als mens.

Urgentie
Moet Mag
Doen
Niet Wel

Urgentie en Doen hebben een polaire betrekking, dat wil zeggen dat ze elkaar nodig hebben om hun betekenis van het woord recht te doen. Wanneer je steeds het meest urgente doet, mag je veronderstellen dat dát het juiste moment is van creëren, van doen, met een resultaat dat navenant is. Ze versterken elkaar. Mits de urgentie in afstemming is met dat wat door jou heen gewild wordt om al dan niet gedaan te worden en in overeenstemming is met de omgeving. Je brengt iets naar buiten wat van binnenuit gevoeld wordt. Binnen en buiten vallen dan samen. Zo binnen zo buiten. Het klopt wat je doet.

Moet, Mag, Niet, Wel, zijn afwegingen die alleen jij als individu kunt maken. Of het nu een situatie van buiten is die je een moeten probeert op te leggen of je iets van jezelf moet. Wanneer je uitsluitend handelt vanuit een gevoel van moeten, zal dat leiden tot disbalans met alle gevolgen van dien. We kennen de uitspraak: niets moet, alles mag. Dat klinkt als vrijheid, blijheid. Wanneer er geen innerlijke afstemming is, kan er een vrijblijvendheid ontstaan, waardoor het je ook gevangen kan houden in het hinken op de benen van Niet Wel. De verbinding met het hart is dan ook cruciaal als een bemiddelend midden, dat je de werkelijke vrijheid, ruimte en urgentie schenkt in het doen. Wanneer je hart spreekt, wordt het moeten verzacht en het gevoel van mogen gesterkt. Je keuze van Niet of Wel is dan doordacht en doorvoeld en krijgt daarmee ruggengraat waardoor je vanuit kracht en stevigheid staat voor wat je doet of gaat doen. Wanneer je hart voor jezelf hebt, de ander en het andere ‘moet’ je weleens iets doen wat niet jouw keuze zou zijn, bijvoorbeeld in samenwerkingsverband, maar dan zal het niet voelen als een opgelegd moeten. Dan doe je wat ten diepste gedaan wil worden door omstandigheden, die zich specifiek in jouw leven voordoen.

Rechter en linkerkant van het diagram

De linkerkant van het diagram zegt meer over jou m.b.t de buitenwereld, de ander of het andere. De rechterkant nodigt je meer uit om naar binnen te gaan om van binnenuit een beslissing te nemen om zo de juiste keuze te maken. Let wel op de spiegeling. Deze mens in dit diagram kijkt ons aan dus de rechterkant in het diagram is de linkerkant bij de mens.

De horizontale as Oost West

Deze as zegt iets over de dualiteit waar we als mens altijd aan onderhevig zijn. De dynamiek tussen yin en yang. In dit diagram zie je dan ook de dilemma’s gerelateerd aan dualiteit met betrekking tot dit thema in beeld gebracht. Deze as wordt binnen systeem dynamiek zowel de duale as als de of of as genoemd.

Eén Ding of Meer Dingen
Dit of Dat

Deze vier begrippen vragen ons om te kiezen. De buitenwereld, zoals de sociale media, doet voortdurend een beroep op ons, wat het moeilijker maakt om te kiezen tussen dit en dat en één of meer. Wil ik mijn aandacht versnipperen over meerdere dingen tegelijk of focus ik me op één ding, het meest urgente om zo tot het beste resultaat te komen?

Wanneer je het ene niet vol overgave en aandachtig doet en dat voor dat moment niet goed afrondt, zal het andere aandacht tekort komen. Kies ik dan dit of dat? Wanneer je geen keuze maakt en je er niet voor de 100 % gaat, is het niet ondenkbaar dat iemand eindeloos op deze as op en neer blijft hoppen en verzeild raakt in een energie vretend dilemma. De eeuwige twijfelaar die uiteindelijk geen knopen doorhakt of de aandacht zo opsplitst dat er een zekere gespletenheid in zichzelf kan ontstaan en er niet meer geweten wordt wat wel of niet bij hem/haar past. Vermoeidheid en een mogelijk burn-out staan dan voor de deur.

Bovenpool dilemma’s

Oppakken
Loslaten

Ik of Jij

Wanneer je gekozen en besloten hebt te gaan voor één ding, dan kunnen zich weer andere dilemma’s aandienen. Is er voldoende pit om werkelijk de stap te zetten en waar nodig het te gaan oppakken en vooral ook om door te pakken. De vraagt rijst hoe je iets gaat aanpakken en of val je terug in het uitstellen. Ga je er als een krachtig Ik voor staan en pak je het op of kom je na rijp beraad tot de slotsom, dat het jou niet past en dat je het om gegronde redenen mag loslaten?

Wanneer je in teamverband werkt, ontmoet je ook de ander en dan kan het zijn, dat je voor de keuze komt te staan: doe ik het of doe jij het? Hoe urgent is het? Is dit een goede klus voor jou met jouw kwaliteiten of juist voor mij? Iedereen zit in hetzelfde schuitje wat betreft moeten en mogen en zoeken en tasten, zoals hierboven reeds geschetst. En niet geheel onbelangrijk is weer die hart verbondenheid naar jezelf en naar de ander en het andere en je verantwoordelijkheid hierin. Er is geen passend antwoord. De al of niet maken van een verantwoorde keuze is aan eenieder.

Onderpool dilemma’s

Gepast of Ongepast

Tempo
Nu of Straks

Hoe meer je leert voelen en tasten wat bij je past en afgestemd bent vanuit je hart in het doen, hoe beter je zult voelen of je te snel of te langzaam gaat. Ervaar je hectiek of bevind je je in een rustige ontspannen situatie. Is jouw tempo gepast om tot actie over te gaan wanneer je in een organisatie werkt of juist niet. Blijf je in verbinding? Wanneer is ‘t hét juiste moment om actie te ondernemen? Doe ik het nu of straks? Ontdek wat jouw unieke tempo is in verbondenheid en handel ernaar. Probeer te voorkomen dat je blijft hinken in Wel of Niet. Een vraag die je je jezelf kunt stellen, wanneer je belemmeringen voelt om tot actie over te gaan: Wat is het ergste dat me kan overkomen als ‘het’ mislukt? Je kunt de vraag herhalen wanneer je een antwoord hebt geformuleerd en zo telkens weer opnieuw diezelfde vraag op jouw antwoord.

De vier elementen met betrekking tot dit thema

Geen enkele kwaliteit en uitwerking van een element staat op zichzelf.

Het vuurkwadrant rechtsonder

Nu of Straks

Om NU tot actie over te kunnen gaan is het belangrijk dat het vuurtje in jou wordt aangewakkerd. Het vuur is de motor van wilskracht. Yes, ik doe het nu. Wanneer het vuur in jou altijd op de juiste temperatuur is dan is het niet erg wanneer je iets uitstelt naar een moment later omdat die altijd brandende waakvlam (die over jouw energiebalans waakt) jou vanuit je hart laat weten wanneer de tijd rijp is om weer tot actie over te gaan. En dan kun je er op vertrouwen dat die actie jou energie geeft en jou niet uitput.

Het luchtkwadrant linksonder

Gepast of Ongepast Tempo

Het luchtelement zorgt er o.a. voor dat die waakvlam in jou blijft branden. Een brandende kaars laat als metafoor zien hoe het ook in de mens werkt. Komt er geen lucht meer bij dan dooft de vlam uit. Bij teveel lucht dooft het vuurtje ook. Het lucht element zorgt voor het juiste tempo, zoals de smid de blaasbalg hanteert. Het geeft de juiste hoeveelheid lucht om het vuurtje brandend te houden. Het is het juiste ritme van de levensadem hanteren. In verbinding met je hart en hoofd weet je dan precies wat je op welk moment te doen staat of te laten. Heb je veel tegenwind bij dat wat je doet is een pas op de plaats gewenst. Luister je daar niet naar dan zullen er sterkere signalen komen waardoor je wel zult moeten. Gaat het je voor de wind dan zal je een gevoel krijgen van mogen en krijg je ‘vleugeltjes’ en overwint het alle belemmerende ‘Niet Doen’ en ‘Uitstel’ gedachten. Wanneer je in verbinding met je hart blijft en de werking van de verschillende elementen respecteert zal je vanzelf weer gas terugnemen wanneer je te snel gaat.

Het water kwadrant linksboven

Oppakken of loslaten

Met het oppakken en of het aangaan, heb je rekening te houden met de beweeglijkheid van water. Meegaan op de golven. Het vraagt flexibiliteit waardoor er versnelling van energie en bijgevolg een versnelling van het proces kan plaatsvinden. Wanneer je samen in een stroom zit, wordt de klus die geklaard moet worden steeds puntiger. (zie het ‘punthoofd’ waar het moeten en mogen samenvallen) En soms ga je alleen of allen ten onder om daarna weer boven te komen. Wanneer jouw innerlijke stroom vraagt mee te stromen in het leven en je blijft maar uitstellen en in je eigen ‘poeltje’ doormodderen, dan komt er op enig moment stilstand. Het wil echter niet zeggen, dat uitstel altijd afstel betekent. Daarom is stil kunnen staan in de beweging van ‘water’ en daarmee afstemming in jezelf zo belangrijk, waardoor je geïnspireerd blijft om in hartverbondenheid te blijven (mee)stromen. Zo kom je er soms ook achter dat je veel te lang braaf iets meegezeuld hebt, uit een soort gevoel van schuld en of plicht, het is dan bevrijdend als het losgelaten mag worden en of door iemand anders opgepakt wil worden als passender in haar en of zijn stroom. Het water kan als geen ander element ons leren iets flexibel op te pakken of los te laten.

Het aardekwadrant rechtsboven

Ik of Jij

Ik of jij zijn twee kanten van een medaille. Wanneer je vanuit kracht en een stevige ruggengraat gaat staan voor de klus die je bent aangegaan, zal je dat ook direct fysiek merken. Je gaat bijvoorbeeld anders staan. Je recht je rug en je staat stevig met beide benen op de grond of de ambiance waar je op dat moment ook bent hectisch is of niet. Je bent dan in jezelf geaard en doet wat je te doen staat vanuit innerlijke rust omdat het met en voor jou klopt. Je valt samen met wat je doet. Je bent in verbinding met hemel en aarde. Toch kan het ook heel krachtig zijn, wanneer je een klus overlaat aan de ander. Gewoon omdat de ander daar beter in is of het beter bij diegene past. Zo voorkom je concurrentiestrijd of jaloezie. Ken jezelf en wortel je zelf in jouw omgeving op deze aarde en doe wat je jou te doen staat.

Kortom

Wanneer je met beide benen op de grond staat in welke ambiance dan ook en jouw innerlijk vuur op de juiste wijze kan branden, omdat je weet wanneer en welk tempo gepast is vanuit hart verbondenheid zal er onderscheid zijn, wat urgent is en wat niet en gevoeld worden wat specifiek door jou heen gedaan wil worden, meegaand op de stroom en ritme van jouw leven, in verbondenheid met de ander, waardoor doen een aangenaam doen wordt, ieder moment weer.

Oefeningen

Hieronder reiken we een paar oefeningetjes aan en wie weet ga je de dilemma’s zoals hierboven geschetst ook steeds beter als signalen in je lichaam voelen. Het gaat daarbij niet om het resultaat. Dit soort oefeninkjes kunnen helpend zijn om in jouw stilte te komen, waardoor je gemakkelijker de juiste keuze kunt maken vanuit het evenwicht zover dat op dát moment mogelijk is. Neem de tijd om elke stap in een rustig tempo te ervaren.

1. Kijk naar een punt voor je en ga zonder na te denken op één been staan. Daarna doe je hetzelfde met het andere been. Is er een verschil in evenwicht?

1.1 Sluit nu je ogen en ga met je aandacht in beide voetzolen. Verplaats heel subtiel en langzaam je gewicht van het ene been naar het andere en observeer wat er gebeurt terwijl je met beide voeten contact houdt met de aarde. Schommel hierna van voor naar achter en draai daarna vanuit je voetzolen rondjes om je eigen as. Eerst naar de ene kant en dan naar de andere kant. Wat is je opgevallen?

1.2 Open je ogen en focus je nu weer op een punt voor je en ga weer met je gewicht op een been staan en til de andere voet iets van de grond. Doe dit ook met je andere been. Is er een verschil ten opzichte van de eerste keer? Hoe vaker je dit doet, hoe bewuster je wordt van jouw rechter en linkerkant, van jouw voor en achterkant. En het brengt op dat moment evenwicht.

2. De volgende oefening regelmatig doen, kan je ook helpen om te leren voelen, wanneer je een keuze moet maken. Sluit je ogen en doe oefening 1.1. Blijf daarna staan met de ogen gesloten en maak contact met je voeten. Voel dat ze stevig op de grond staan. Ga nu met je aandacht naar de kruin. Maak je langer door je van binnenuit op te strekken. Ga met je aandacht naar je hart en kijk of je daar ruimte kunt maken door je bewust hierop te focussen. Ga met je aandacht naar iets wat je heel leuk vindt. Misschien is het een heel subtiel signaal, maar voel eens hoe je lichaam reageert, wat doet bijv. je ruggengraat, je hartstreek, je buik, je hoofd. Denk hierna aan iets of aan een klus waar je tegenop ziet of wat je niet fijn vindt en voel…..Wat gebeurt er in je lichaam als je een krachtig ‘Ja’ uitspreekt en wat als je een krachtig ‘Nee’ uitspreekt. Wissel dit een paar keer af met verschillende voorbeelden om steeds beter via jouw lichaam te voelen wat urgent is te doen of te laten in welke ambiance dan ook. Maak er een spel van.

Doen

niets moeten
in het doen

is niet
niet doen

met aandacht dát doen
wat door je heen
geleefd wil worden
in dit moment

maakt doen
door niet te doen

in verstilling
aangenaam doen

©nell’svara’creemers

2008

Inhoudsopgave