“Centrum voor persoonsontwikkeling en bewustwording”

Levenskunst is de kunst om te leven. Het is een herhaling en in de herhaling zit de kans om steeds dezelfde fouten te mogen maken of de kans er toch weer van te leren.

Blijkbaar vraagt werkelijk kunnen leven toch om een niet altijd makkelijk leerproces.

Leren leven. Twee nagenoeg dezelfde woorden, slechts een letter verschil, maar toch het geeft te denken. Vormen beide woorden nu een wereld van verschil of hebben ze toch op een of andere wijze met elkaar te maken? Het is maar hoe je er naar kijkt. Leef je om te leren of leer je om te leven?

Daarover kan je blijven filosoferen, maar in artesS verband kan je daar ook zelf aan werken.

Hoe nu het leven in te richten als de grote leerschool voordat je overvallen wordt door mogelijke en onmogelijke levenslessen? Welke levenslessen op je levenspad komen, daar valt vaak niet aan te tornen, maar de wijze waarop je die levenslessen zou kunnen doorleven en doorwerken daar gaat nu de levenskunst over.

In Artes-Vitae gaat het om het met elkaar vorm geven aan de kunst om te leren van het leven.

Leven doe je niet alleen, mens wordt je door het medemens zijn. En toch, ben je, op zijn minst, aan je zelf verschuldigd er iets moois van te maken.

Leef je slechts om ooit te sterven of leer je elke dag te sterven om groots te leren leven?

Chi Kung: 8 brokaten

Door Nell Creemers-Janssen van Raja Yoga Uden

“…omdat alles wat ooit in liefde is bekomen, je even zo lief weer kan worden ontnomen…” Hans van Helmond

Artes Vitae

Levenskunst binnen het artesS perspectief.

Bovenstaand intro vormde de opmaat voor artes-vitae onze coöperatie, die we hebben opgericht kort na de oprichting van artes-sophiae, met als doel om een coöperatief werkende gemeenschap te vormen, teneinde vorm te kunnen geven aan systeem dynamiek, zoals we dat in de loop der jaren hebben vorm gegeven op de artes-sophiae website.

Onder het motto met elkaar – voor elkaar – door elkaar hebben we een tiental jaren eendrachtig met elkaar op een ideële wijze, zonder enige bezoldiging, door gewerkt. Echter voor verdere implementatie was de tijd er nog niet rijp voor.

Gezien het feit dat de fiscus, ondanks de opgestelde notariële acte en een schrijven van de notaris aan de fiscus, niet wilde erkennen dat het coöperatieve verband geheel en al op een niet materiele belangeloze wijze kon worden geschoeid, met als gevolg dat we hebben besloten de coöperatie op te heffen, mede omdat het betalen voor een jaarlijkse nul aangifte ons inziens contradictoir bleek.

Ondanks het feit dat met deze opheffing de verticale (artes-sophiae) en horizontale (artes-vitae) structuur van onze organisatie teniet werd gedaan, konden we in alle vrijheid blijven samenkomen en samenwerken om gestalte te geven aan wat ons bewoog vorm te geven aan systeem dynamiek. Hier kort gememoreerd als een integrale wijze van denken en werken om de toenemende desintegratie in kennen en kunnen een alternatief te bieden.

Een alternatief dat op zich én nieuw is én ook weer niet nieuw was, aangezien we stapsgewijs ontdekten, dat er een lange rode draad terug te vinden was en is, die zich op onnaspeurbare wijze liet zien, voor wie daarvoor onbevangen en onbaatzuchtig openstond. Het betrof het spoor dat vanuit het mythische paradigma via het ontologische paradigma, zich wederom kon verbinden met het functionele paradigma, zoals Van Peursen dat onder anderen heeft uitgewerkt in zijn publicaties.

Om nu zonder materiële en fiscale structuur toch te kunnen voortwerken, vraagt dat om een persoonlijke, proactieve en zielsbetrokken grondhouding, die geheel en al alleen van binnenuit kan voortkomen. Niets of niemand dwingt en of verordonneert wat er dient te gebeuren. Het hangt geheel en al af van je eigenste imaginatieve, inspiratie en intuïtieve bewogenheid om je aan te sluiten en je belangeloos en onbaatzuchtig met dit initiatief te verbinden en je ervoor in te zetten. Je vaardigheden en kwaliteiten zijn dan van harte welkom.

Kwalitatieve systeem dynamiek betreft, naast de kwantitatieve systeem dynamiek, een nog jongere loot aan de stam van de ‘kennisboom en levensboom’. Zoals alle jonge loten zoekt ze broos en soepel haar weg naar het licht. Dat zoeken echter is niet mogelijk zonder adequate interne voeding en zonder de juiste externe omstandigheden. Vandaar dat het vormgeven aan levenskunst, artes-vitae, in onze visie van cruciaal belang blijft en ook onze missie blijvend dient te inspireren.

De wijze waarop levenskunst binnen ons verband vorm dient te krijgen, hangt wezenlijk samen met de systeem dynamische approach waarin we in toenemende mate trachten onderscheiden disciplines compatibel te maken middels een simplex, in deze het grondpatroon, waarop alle grammen geschoeid zijn, teneinde een complexe werkelijkheid integraal samenhangend in beeld en tot begrip te kunnen brengen.

Dat vraagt een lange lange adem en vooral een moed om tegen de tijdsgeest in aan dit ideaal te blijven werken. Dat ideaal vraagt en krijgt bij wijze van spreken assistentie van de vierogige wereldgeest zoals bijvoorbeeld Peter Birkhäuser dat heeft gedroomd, verbeeld en beschreven. (Litho uit 1975 in “Light from the Darkness. The paintings of Peter Birkhäuser”. Boston: Birkhäuser, 1991)

Een wereldgeest, die aanvankelijk gecorrumpeerd, gehuld in een vreeswekkende gestalte, zich middels haar ‘ziekte’ wist te ontwikkelen om zich te kunnen’ verlossen’, ‘waardoor de vier ogen hun wonderbaarlijke vuur terugkregen en in de kleuren rood, geel, blauw en groen konden oplichten’. Hetgeen wij, jaren na dato van het betreffende diagram, met de vier basiskleuren, zoals Max Lüscher dat uitwerkte, mochten terugvinden in een artikel van Herbert van Erkelens, op blz. 111 en 119, in het Jaarboek 2023 van de C.G. Jung Vereniging Nederland. Daarin beschrijft van Erkelens hoe Birkhäuser “het lijden van onze tijd” (de ontologische desintegratie) via 3000 dromen in beeld heeft gebracht, middels litho’s, schilderijen en krijttekeningen.

Dit betreft niet een willekeurige anekdote, maar vormt inmiddels het steeds bredere spoor door de geschiedenis heen, van al diegenen, die zich hebben bezig gehouden met deze integrale wijze van denken en werken, leven en leren. Om hier maar alvast een paar namen te mogen vernoemen: Giordano Bruno, Jakob Boehme, Ernst Cassirer, Martin Heidegger, Aby Warburg en vele anderen. Dit spoor willen we zowel historisch als systeem dynamisch uitwerken, door zowel concreet te werken aan levenskunst als aan de wijze waarop we onderscheiden disciplines dienen te integreren door ze modelmatig in kaart te brengen, middels diagrammen en dynagrammen, gebaseerd op de regels van het grondpatroon.

Levenskunst verwordt dan niet tot een abstracte wijsgerige levenshouding, maar dient op een heel concrete wijze in het leven van alle dag vorm te krijgen, middels proactieve zielen die gemeenschappelijk willen blijven denken en werken. En met name in: hoe ecologisch samen te wonen, een gemeenschap te vormen, bio-logisch en bio-dynamisch voedsel te verbouwen, kruiden te telen en zich in te zetten voor een heilzame en helende wijze van kunnen en kennen, waarin de kunst om weer kennis te integreren, de concrete inzet betreft, ten dienste van het welzijn van mens, natuur en aarde.

(Het woord ‘concreet’ gaat etymologisch terug op het Latijnse concrescere, hetgeen betekent doen voort groeien.)

Om daar handen en voeten aan te kunnen geven, zijn we al jaren bezig, stap voor stap, onderscheiden disciplines qua inhoud te converteren naar een compatibel systeem dynamisch integraal netwerk, waarin cruciale verschillen en overeenkomsten kunnen inlichten en of oplichten.

Zo zijn we aan de slag geweest met onder andere leerprocessen en organisatieprocessen, onderscheiden geneeswijzen, tuin en landbouw methoden en vele andere disciplines. Het betreffen slechts aanzetten, die zeer wel om verdere uitwerking en verdieping vragen. Maar met het weinige wat we kunnen vorm geven, hopen we een indruk te geven in welke richting we het zoeken en vooral hoe het ons zelf kan voeden daar ook in de praktijk naar te leven en werken.

Levenskunst en artes-vitae vormen daarmee het hart van de vierogige wereldgeest, dan wel het hart van onze organisatie, die niet voor niets verwijst naar en de naam draagt van de Sophia met haar vier kenvormen, die we hebben ontleend aan Aristoteles: in deze artes-technè (kennis ontwikkelen), artes-sophia (kennis combineren), artes-episteima (kennis borgen), artes-phronèsis (kennis toepassen) en artes-vitae (kennis delen).