Fenomenologie

Hoe verhouden systeem dynamiek en fenomenologie zich tot elkaar en of hoe kan de fenomenologie middels systeem dynamiek onderzoeksmethodisch zo uitgewerkt worden, dat ze zowel het ontologische paradigma als het mythische paradigma recht doet, dan wel tracht te integreren? We hebben de onderscheiden paradigma’s elders uitgewerkt. De fenomenologie kan je zien als een nog jonge onderzoeksmethode, die deels anders te werk gaat dan wat men gewoonlijk wetenschap noemt. Daarbij doelt men op een onderzoeksmethode middels de empirische cyclus (zie elders op de website), die haar grondslag kreeg in het ontologische paradigma.

Binnen welk paradigma dienen we dan de fenomenologie te situeren? Elders hebben we de drie paradigma’s gerelateerd aan de drie onderzoeksmethoden, zie het diagram van de drie paradigma’s. Binnen het ontologisch paradigma wordt er gewerkt met het correspondentiemodel, waarin de correspondentie tussen idee en feit, middels de empirische cyclus al of niet kwantitatief empirisch meetbaar aangetoond dient te worden. Binnen het mythische paradigma, die we wel kunnen beschrijven, kennen we feitelijk geen exact te definiëren onderzoeksmethode, aangezien de mythische mens zich nog niet bewust kon verhouden tot een object betrokken onderzoeksmethode. Hij werkte eerder intuïtief aanvoelend en of ervarend vanuit een geleefde praxis. Niettemin herontdekken we thans, niet na alle primitiviteit verguisd te hebben, dat ze zeer wel in staat waren, in alles wat zij deden en ondernamen, zich adequaat te verhouden tot een werkelijkheid, die zowel empirisch als mythisch beleefd werd als een ongedeelde eenheid van geest en stof.

Niettemin zien we, wanneer de ontologische rationele werkwijze haar beslag begon te krijgen, aanzetten om anders te werk te gaan en bijvoorbeeld Hegel en Goethe zijn die weg ingeslagen en rond 1900 zien we pogingen om de fenomenologie nader te preciseren als een kwalitatieve onderzoeksmethode; door het deels ook te praktiseren en te beschrijven als een kwalitatieve methode. Gezien haar werkwijze, waarin de onderzoeker streeft naar het verkrijgen van een exacte op de empirie gebaseerde waarneming, borduurt de fenomenologie voort op de empirische grondslag van een object betrokken benadering van de werkelijkheid: wat doet zich voor en valt dat in kaart te brengen als een te begrijpen fenomeen en of verschijnsel?

Maar kan men op deze wijze, methodisch doorwerkend, geraken bij datgene wat de fenomenologie tracht te viseren en wel hetgeen uit zich zelve wil verschijnen als een waarneembare empirische werkelijkheid? Wie of wat verschijnt uit zichzelf als een plant en of dier? Is dat alleen kwantitatief mechanisch, biochemisch, fysiologisch, elektromagnetisch op te vatten en of doet zich hier iets voor wat de mythische mens al op het spoor kwam, het wie, het wezen, het oer fenomeen: het organisme dat zichzelf van binnenuit organiseert en zelfs dankzij en of ondanks de omstandigheden weet te evolueren. Het moge duidelijk zijn, dat vanuit het ontologische paradigma, dit een bespottelijke vraagstelling blijft, ware het niet, dat recente empirisch wetenschappelijke onderzoeken daar schoorvoetend toch enig licht op beginnen te werpen, zie elders op de website.

De uitslagen en resultaten daarvan hoeven we niet af te wachten en of voor het voetlicht te brengen om alvast toch te kunnen constateren, dat de fenomenologie als onderzoeksmethode wel degelijk middels het vormgeven aan een exacte waarneming voort borduurt op de empirie, maar zeer wel ook weer ruimte schept voor het mythische paradigma, waar de vraag naar het wie centraal staat en nog, getuige de revival van de zogenaamde primitieve volkeren, die na eeuwenlange uitbuiting en uitroeiing weer grond onder de voeten beginnen te krijgen en hun aloude bevindingen adequaat weten te etaleren en dat ook kenbaar maken. (zie o.a. het Verhaal Aarde 1992)

De fenomenologie herneemt het ontologische paradigma middels de waarneming en her integreert het mythische paradigma middels het beoefenen van de gewaarwording. Zie voor de wijze waarop elders op de website: noties fenomenologie. Vandaar, dat we in het diagram met de drie vigerende paradigma’s de fenomenologie onderbrengen bij het mythische paradigma en de action research cyclus bij het functionele paradigma. Ons lijkt het van wezenlijk belang ieder van deze drie onderscheiden paradigma’s recht te doen en te zien als gelijkwaardige, maar niet gelijkvormige wetenschappelijke onderzoeksmethoden, daarmee het begrip wetenschap dus niet inperken maar in deze verbreden, teneinde recht te doen aan een fenomenale complexe werkelijkheid, die we noch nauwelijks begrijpen noch verstaan, ook al viert de techniek heden ten dage haar triomfen. Evenwel staan we ondanks en of juist dankzij deze triomfen aan de afgrond van een ecologische crisis en doet zich mogelijkerwijs een zoveelste extinctie voor, alle zogenaamde wetenschap ten spijt. Blijkbaar dient de werkelijkheid in al haar complexiteit niet alleen empirisch discursief begrepen te worden, maar dienen we haar evenzeer fenomenologisch recursief te leren verstaan.

Het lijkt paradoxaal om dit op de afgrond van een wereldwijde crisis te moeten constateren, maar teruglezend en terugkijkend zien we al vele vele pogingen, sowieso in de afgelopen eeuw, om het tij te keren, maar niettemin werden ze weg gehoond als onwetenschappelijke verzinsels, daar waar nu blijkt, dat middels de wetenschappelijke empirische methoden een onethisch, manipulatief, technocratisch gefundeerde dictatuur is ontstaan, die haar directieven ten koste van alles en allen doordrukt, maar met welk doel? De robotisering van al wat leeft en weeft middels algoritmen en artificiële intelligentie? Wordt het niet hoogtijd het noodlijdende wezen aan te kijken en het recht van bestaan te vergunnen in plaats van bijvoorbeeld de bijen en met hen vele anderen, waaronder de mens, met onder andere 5G, Glyfosaat en Nano plastics het voortbestaan onmogelijk te maken?

Ziehier, dat op de ruïnes van een eenzijdig doorgedrukt paradigma, zeer wel een fenomenologie aan de orde dient te komen, die haar bevindingen methodisch pas kan verwerken als ze systeem dynamisch te werk gaat en wel binnen het coherentie model van de waarheidsvatting, die evenzeer streeft naar consistentie, zij het gebaseerd op een kwantitatief/kwalitatieve grondslag. De wijze waarop we het action research model als onderzoeksmethode evenzeer kwantitatief/kwalitatief uitgewerkt hebben in 16 te valideren stappen, zo dienen we de fenomenologische onderzoek cyclus evenzeer nauwgezet vorm te geven in 16 te valideren stappen, zie elders op de website.

We menen op deze wijze een eerste aanzet te hebben gegeven aan een methodische grondslag voor een onderzoeksmethode, die pas dan met recht het uit zich zelf verschijnende in beeld tracht te brengen, als het wezen, dat zich manifesteert als een te waarderen en te respecteren werkelijkheid, van zowel stoffelijke als geestelijke aard, dat echter nog schoorvoetend in de kinderschoenen staat, maar niettemin ons de weg kan wijzen naar een helende en heilzame omgang van al dat wat is en worden mag.

Onderstaand, zien we nog eertijdse pogingen om fenomenologie aan den mens te brengen. Zeer wel met plezier en warmte hebben we vele trainingsweken mogen vormgeven, waarvan bij deze, acte van haar verschijningsvorm. In deze is veel geëxperimenteerd en we wensen dat anderen daarop kunnen en willen voortborduren, vandaar dat we dat hier als een toepassing van systeem dynamiek in beeld willen brengen als een heel bewust geïnitieerde opmaat. Onder Artes Epistèmè / fenomenologische onderzoekscyclus vindt u al hetgeen we bedacht en gepraktiseerd hebben aangaande fenomenologie, zoals we dat hebben trachten uit te bouwen als een te ontwikkelen onderzoeksmethode.

Fenomenologie


                          ‘Er bestaat slechts één kennisbron, namelijk de ervaringswereld,
                                          waarin de ideeënwereld ligt opgesloten.’

                                            Goethe Rudolf Steiner, Goethes wereldbeschouwing, blz. 17
 
                Hoe houd jij contact met jouw ervaringswereld in onze hectische maatschappij?

Artes Phronèsis

 Training: Fenomenologie

Diepe ontmoetingen tussen mensen gaan verder dan een goed gesprek. Het zijn de momenten wanneer woorden overbodig zijn en gevoelens in stilte worden gedeeld. Communicatie vindt dan plaats vanuit een lege, niet-denkende en niet-willende geest. Dit zijn ont-moetingen op wezenlijk niveau. Het vermogen om te communiceren op wezenlijk niveau kun je trainen in de natuur.

Het doel is om als professional heel concreet te zien en innerlijk te verstaan wat er zich in de mens tegenover je afspeelt. Dit kan ook een plant of dier zijn. Je leert exact te benoemen wat zich in de ander beweegt. Uiteindelijk ontwikkel je het vermogen om met levendige beelden en begrippen te werken.

Je leidinggevende vermogens, didactische of therapeutische vaardigheden worden hierdoor naar een hoger niveau getild.

In de fenomenologietraining gaan we 6 dagen te werk volgens een gedegen theoretisch onderbouwde en in de praktijk beproefde methode.

Stap voor stap ontwikkel je aan de kleinste details een wakkerheid die direct toepasbaar is. Anderzijds laat de methode je ervaren hoe de energie en vitaliteit van een plant door je lichaam stroomt. Zo word je bewust hoe deze op jou inwerkt.

Een week met het bos bevordert de regeneratie van je lichaam. Je ontstresst, kunt bijtanken en je ervaart hoe je weer opnieuw kunt opladen. Beleef hoe het is om je creativiteit te laten ontwaken. Je zult merken dat er een kunstenaar in je schuilt.

Contact

Alfons Vandeursen
Bart Muis
Christel van Heumen
Dicky den Besten
 
Mail voor info naar:
 

Agenda

De eerstvolgende fenoweek vindt plaats zodra we weer een week organiseren.

Voor meer praktische informatie mbt deze week, zie onderaan de pagina.
 
Een fenoweek op maat?
voor bv een team en of afdeling binnen uw organisatie.
 
Mail voor de mogelijkheden:
 
 
 

Download

Flyer.pdf

Reacties van deelnemers

Het doel van de training is kennis maken met het wezenlijke van de plant. Het pad dat je hierbij loopt is belangrijk. De fenomenologie training biedt scholing in het ontwikkelen van jouw eigen praktische leerweg.

De groepsdynamiek ondersteunt je tijdens de week. Het maakt ook dat je jouw eigen proces versterkt waarneemt en gewaar wordt. Al doende merk je dat je meer leert zien, begrijpen en verstaan van de fenomenen die zich voordoen. Je ontdekt het plezier om vanuit het wezenlijke te leren denken, voelen en willen.

Je leert de uiterlijke waarneming streng te onderscheiden van de innerlijke gewaarwording. Hierbij maak je gebruik van al je zintuigen. Je handelen wordt bewuster, rijker en dynamischer. Uiteindelijk ontwikkel je zowel analytische als synthetische vaardigheden die je professionele competenties verrijken en verdiepen.

De fenomenologietraining is een intensieve week die een beroep doet op het vermogen van de cursist om innerlijk mee te bewegen met de fenomenen die zich voordoen. We zullen veel in de natuur bezig zijn met verschillende werkvormen.

Met één plantensoort gaan we als groep werken. Dit is een bewuste keuze van ons. Welke plant of boom dit is, wordt bij aanvang van de training bekend gemaakt.

De methode is ook toepasbaar voor fenomenologisch onderzoek met dieren en mensen. De fenomenologie training vraagt geen speciale voorkennis of ervaring. Iedereen kan deelnemen.

Je leert in de fenomenologie training een wezenlijk contact aan te gaan op een manier die zo’n diepe indruk maakt dat deze week een onvergetelijke ervaring zal zijn.

Deelname staat open voor professionals en geïnteresseerden die verdieping zoeken. Bijvoorbeeld managers, therapeuten, studenten, verpleegkundigen, artsen, docenten, therapeuten en natuurliefhebbers. We hebben voor deze trainingen ruimte voor 8 personen.

 

Ervaringen van deelnemers

 

Het heeft mezelf veel inzichten gegeven.

Mirjam

Er is een verdieping gekomen deze week, er is een dimensie bij. Alsof ik in een plat vlak nu driedimensionaal kan zien.
Jan Willem

Het bracht eigenlijk meer dan ik ooit had kunnen bedenken. Ik ben echt enthousiast geworden en ik ga hiermee aan de slag in de plantenwereld…
Cécile

Laat je verwonderen door wat een boom laat zien.
Monique

Het 1e wonderschone moment waarin ik alles heb mogen onderzoeken en doorleven in een methode die ik steeds beter ga begrijpen.
Dicky

Je ervaart aan den lijve het krachtenveld van een boom.
Edith

Een diepe verbinding met de berk, mezelf en natuur in het algemeen. Een die naar mijn gevoel zo sterk is dat ik er altijd op terug kan vallen. Dit was buiten mijn verwachtingen.
Michiel

Ik voelde een doorstroming van een geweldig levensgevoel. Blij.
Mark

Ontroerende, roerende helende week.
Clara

Het magische van de beuk
Is dat wat hij met het zonlicht doet
Sterven is de voorwaarde voor het ontwikkelen
Van een binnenruimte gevuld met licht
Op het licht gericht
Creëert men een donkere binnenruimte.
Suzanne

 

 

Tekeningen door deelneemster Lineke Schoemaker gemaakt tijdens de fenomenologie week: De Braam
 

 Gegevens

 
Prijzen Fenomenologie

 Jaar Datum   Trainingsweek    Prijs student Prijs excl BTW
therapeut / eenmanszaak 

Prijs excl BTW Bedrijfsmatig / (werkgever-werknemerrelatie)
2021 Lente zondag t/m vrijdag inschrijving
open
€ 495,00 € 695,00 € 895,00

2021   

Herfst

zondag t/m vrijdag

inschrijving open

€ 495,00

 € 695,00

€ 895,00

Prijzen zijn inclusief overnachtingen – vegetarische/biologische maaltijden – 2 persoonskamers.
Training gaat door bij minimaal 6 inschrijvingen.
 
 
Locatie:
Trainingscentrum Rivendel, Reichswald, Kranenburg (5km over de grens bij Nijmegen)